Kerst is het feest van vrede. We vieren en gedenken dat er ooit lang geleden een kind is geboren. Hij zou vrede op aarde brengen. Zou het er ooit van komen? Als we de nieuwsberichten erop naslaan, lijkt die wereldvrede in elk geval ver weg. God zij dank leven we hier in alle vrijheid en is de vrede al 75 jaar bewaard.
Op internet vind ik een editie van De Vrije Pers, dagblad voor ’s-Hertogenbosch en omgeving. Op zaterdag 23 december 1944 kopt de krant over een dagorder van generaal Eisenhouwer. Hij roept de geallieerden op om de vijand naar de oude stellingen terug te dringen. Het belangrijkste nieuws is samengevat in de kop van het onderstaande artikel: “Van alle fronten Tankslagen bij st. Vith en Stavelot: Het hoogtepunt van den strijd in het Westen nog niet bereikt”. Het Ardennenoffensief is in volle gang. De strijd is nog lang niet gestreden.
Het bericht wordt aan beide zijden geflankeerd door “Kerstfeest in onze moeilijke dagen” en “Kerstgedachten”. Kerst moet ontzettend bijzonder geweest zijn. Hét vredesfeest van de kerk en de zwaar bevochten vrijheid van oktober ’44 was nog wankel. De krant laat lezen dat het oorlogsgeweld nog in volle gang was: “Vliegende bommen razen over de stad naar het doel dat ver weg ligt misschien, mogelijk zelfs zeer dichtbij.” Hoeveel schietgebedjes zijn er in die dagen gedaan? Hoeveel zorg was er om de gebieden boven de Maas? De hongerwinter was begonnen.
Het Kerstdiner van ’44 moet naar hoop gesmaakt hebben. Hoop op vrede, een goede afloop. Er moet aan veel keukentafels gesproken zijn over “…vrede op aarde en in de mensen een welbehagen” (Lucas 2: 14). Mijn gereformeerde collega in ’s-Hertogenbosch van die dagen was ds. Veltman. Op Tweede Kerstdag was er een zangdienst voor iedereen. Zijn preek zou gaan over de aanbidding der herders. Zij horen het nieuws dat het kind is geboren. De boodschap van het goede nieuws sluit af met die prachtige woorden van Lucas. Hij kon haast geen betere woorden kiezen denk ik. Hoe hoopvol hebben die in ’44 geklonken? Het roept bij mij de vraag op: Waar hopen wij deze dagen nog met hetzelfde vuur op?
